Çocuklarımız ve Kitap Okumanın Önemi
Ne zaman okuma ile ilgili bir yazı yazılsa veya bir konuşma yapılsa, toplumumuzun okuma alışkanlığının olmadığından dem vururuz. Sebep olarak da sözlü gelenekten gelen bir kültürümüz olduğu veya ekonomik sebeplerden dolayı insanlarımızın okumayı istemedikleri gibi bir çok sebep öne sürülür. Peki ne yapmalıyız?
Açık söylemek gerekirse büyükler için yapacak çok bir şey yok. Çünkü bütün köklü alışkanlıklar çocukluk yıllarında elde ediliyor. Eğer siz yetişme çağındaki bir çocuğa okuma ile ilgili bir bilinç verir ve bunun takibini yaparsanız başarıya ulaşırsınız. Şimdi bu doğrultuda size birkaç öneride bulunacağım.
Alışkanlıklar küçük yaşta kazanılır. Dolayısıyla çocuğunuza daha okuma yazmayı öğrenmeden kitabın önemini kavratacak uygulamalar içinde olmalısınız. Kitap sadece belirli yaştaki insanların okuması gereken bir şey değildir. Her yaşın kitabı vardır. Çocuğunuz ilkokula başlamadan ona alacağınız boyama kitapları veya sesli kitaplar onun kitabı ve okumayı sevmesinde ilk adımları atacaktır. Eğer çocuğunuzun eline küçük yaşta oyuncak silah veriyorsanız hiç boşuna mafya dizilerini suçlamayın.
Çocuğunuz okula gitmeden önce okuma yazma tabi ki bilmiyor. Ama siz biliyorsunuz. Dolayısıyla çocuğunuz ile kitap arasındaki ilk bağlantıyı siz kuracaksınız. Bunu ona kitap okuyarak yapabilirsiniz. Uyumadan önce kitap okumak ideal bir yol olabilir. Çocuğunuz muhakkak sizi ve diğer aile bireylerini kitap okurken görmelidir. Her akşam evlerde dizi saatleri uygulaması yapılıyor. Peki, kitap saati uygulaması neden yok? Günün belirli bir saatinde bütün aile bireyleri aynı anda kitap okuma saati düzenleyebilir. Çok değil günde yarım saat veya bir saat kitap okuma seansı çocuğunuza inanılmaz bir motivasyon kazandıracaktır. Unutmayalım ki biz çocuklarımızın önünde onlara hareketlerimizle canlı örnekleriz.
Kitap okumayı destekleyen bir başka yolda, kitabı günlük hayatın içine sokmaktır. muhakkak çocuğunuzun zihninde yer edecektir. Bir süre sonra o da okuduğu kitaplardan bahsedecek sizin gibi konuşabilmek için daha fazla okuma yolunu seçecektir. Çocuğunuzun odasına yapacağınız masrafın küçük bir kısmını kütüphane için ayırmaya ne dersiniz? Hatta imkân varsa çocuğunuz kendi kütüphanesini kendisi yapmalı, süslemeli, boyamalı… Bu şekilde kitabı ve kütüphaneyi daha çok sahiplenecektir. Birde üstüne “Toprak’ın Kütüphanesi” yazdınız mı tamam 🙂 Kütüphane çocuğunuzda kitap alma, kitap edinme ve biriktirme davranışlarında önemli katkılar sağlayacaktır.
Mesela; çocuğunuza küçük bir defter alıp okuduğu kitapları not etmesini söyleyin. Her ay sonunda, her yıl sonunda okuduğu kitap sayılarını tespit edin. Kitap sayılarında artış varsa onu ödüllendirin. Aynı zamanda tutulacak deftere kitaplardan alıntılar da yazılabilir. Şahsen tecrübeyle sabitlediğim bir deneyim...
Okuma alışkanlığı sadece kitap ile sınırlı değildir. Belki kitaplar çocuğunuza sıkıcı gelebilir. Bu durumda dergiler imdadınıza yetişir. Özellikle çocuk dergileri cezp edici tasarım ve içerikleri ile çocukların gözdesidir. Bütçeniz el veriyorsa bir çocuk dergisine abone olabilirsiniz. Dedikten sonra, dikkat edilmesi gerek hususlarada deyinelim.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi her yaşın kitabı vardır. Daha ilkokuldaki çocuğun önüne ağır dünya klasiklerini koyarsanız baştan kaybetmiş olursunuz. Çocuğunuzun yaşına göre okuması gereken kitapları tespit edip bunları çocuğunuza önerin. Fakat bu kitabı okuyacaksın diye baskı yapmayın. Çocuklar eğlenceli kitapları diğerlerine tercih edebilirler. O zaman yemek seçiminde uyguladığınız taktiği hatırlayın. Sebze yemeğini yemeyene tatlı yok! Çocuğunuza eğer bu kitabı okursan diğerini de okuyabilirsin tarzı yaklaşırsanız iki kitap birden okumasını sağlamış olursunuz.
Çocuğunuza istediği her kitabı almayın. Bazı kitaplar için para biriktirmesini sağlayın. Böylece kendi parasıyla kitap almış olacak ve kitabı daha çok sahiplenecektir. Bu alışkanlığı ilk başlarda harçlığına bir kitap zammı yaparak yerleştirmek mümkün olabilir. Örneğin 20 TL harçlık alıyorsa 10 TL kitap zammı yapılabilir. Yada arkadaşlarıyla, öğretmenleriyle kitap değiş tokuşu önerilerinde bulunulabilir okul kütüphanesine yönlendirilebilir.
Benim aklıma gelenler şimdilik bu kadar. Bunların haricinde şu da olmalı değiniz şeyleri yorum olarak eklemekten çekinmeyin.
Bol kitaplı günler…
çok beğendim yazıyı,uygalamaya geçireceğim ilk önerilerden biri odasına bir kütüphane yapıp üzerine 'toprağın kütüphanesi'yazmak olacak...tabi onun botunun erişebileceği bir yere 🙂 teşekkürler ayşe hanım...
Aralık 27th, 2010 at 00:35çok sevindim teşekkür ederim:)
Aralık 27th, 2010 at 14:22.. bir çocuğum olsaydı hemen eğlenceli bir kütüphane inşaa ederdim ona :)ve daha fazlası için harika öneriler .. teşekkürler soydaşım 🙂
Aralık 27th, 2010 at 21:57çok önemli bir konuyu işlemişsiniz Ayşe hanım
hepimizin faydalanması gereken bilgiler bende paylaştım dostlarımla
elinize yüreğinize sağlık...
Bir Sevdadır Okumak
Aradığını bulmaktır
Bulduğunu aramaktır
Ölürken de yaşamaktır
Hiç durmadan okumak
Büyümektir, gelişmektir
En iyiyle çelişmektir
Ve sonunda değişmektir
Vazgeçmeden okumak
Direnmektir cehalete
Düşmemektir sefalete
Uğramazsın ihanete
Bir ışıktır okumak
Anlamaktır bir geçmişi
Başlatmaktır her bitmişi
Tam bitmişken dirilişi
Var etmektir okumak
Koşabilmektir binlerce
Hem beraber hem özgürce
Akıp giden vadilerce
Bir nehirdir okumak
Aramaktır gerçekleri
Keşfetmektir göğü yeri
Dirense de birileri
Bir devrimdir okumak
Emeğin alın teridir
Kalkınmanın temelidir
Yüce rabbin ilk emridir
Bir inançla okumak
Sevmek kalbe dokunmaktır
Bir sevdayı savunmaktır
Bunun yolu okumaktır
Bir sevdadır okumak
Taylan Çiçek
Bir şiirle de yazınıza katkı sağlamak istedim sevgiler...
Aralık 28th, 2010 at 15:49Yazınızı okudum çok beğendim...
Ben 14 yaşındayım ve annem bana burda yazılanların hemen hemen hepsini uyguladı ve benim şuan kitaplığım ve biçok okuduğum yada okunmamış kitabım var.
teşekkür ediyorum Anneme:)
Aralık 28th, 2010 at 15:54