Bayram Mesaisine Ücret Ödenir
Bu ayda, dini bayram ve resmi tatiller aynı dönemlere denk geldiği için çalışanlar açısından dinlenme imkanı sağlandı.
Özellikle bordroların yapıldığı şu günlerdekonuya özel bazı değerlendirmeleri yapmamız gerektiğini düşünüyorum.
Okurumuz Sevgi Yıldız, "Ağustos ayında hem Ramazan Bayramı hem de 30 Ağustos var. Ramazan Bayramı'nın birinci günü de aynı zamanda hafta tatiline (pazar gününe) denk geldi. Bordroları yaparken bunu hafta tatili kısmında mı, genel tatil kısmında mı göstereceğiz? Ayrıca bayramda çalışan bazı arkadaşlarımız oldu. Bunlara bayramda çalıştıkları bir gün için, başka zamanlarda birer gün izin versek olur mu? Bayram çalışması serbest zamana girer mi?" diyor.
Bu yıl ağustos ayında okurumuzun da belirtti gibi, hafta tatili, genel tatil günleri iç içe geçti. Ramazan Bayramı; Arife günü saat 13.00'ten itibaren (3.5 gün) ve Kurban Bayramı; Arife günü saat 13.00'ten itibaren (4,5 gün) genel tatil (dini bayram) olup, bu günlerde işçilerin çalışmaması asıldır.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir.
İşveren işyerinde veya bankaya yaptığı ödemelerde işçiye ücret hesabını gösterir imzalı veya işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermek zorundadır. Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir (4857/37.md).
Ulusal bayram ve genel tatil gününün aynı zamanda hafta tatiline denk gelmesi halinde, bordroda hafta tatili olarak gösterilmesi uygun olacaktır. Bu durumda da hafta tatiline denk gelen ulusal bayram ve genel tatil gününde çalışılmaması durumunda ilave bir ödeme yapılmasına gerek yoktur.
Ancak, ulusal bayram ve genel tatil gününde çalışılması halinde ilave ücret ödenmesi gerekecektir.
İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir(4857/47.md).
Ramazan Bayramı'nda Arife günü işçilerin saat 13.00'ten sonra çalışmaları genel tatile rastladığından 13.00'ten sonraki çalışılan süreler için genel tatil ücretinin ödenmesi gerekmektedir.
Ayrıca, hafta tatiline denk gelen ulusal bayram ve genel tatil gününde çalışılması halinde yüzde elli zamlı ücret ödenmesi gerekecektir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir(4857/41.md). Ulusal bayram ve genel tatil günleri için serbest zaman uygulaması öngörülmemiştir. Bu nedenle ulusal bayram ve genel tatil günlerinde serbest zaman uygulanması mümkün olmayıp, mutlaka ilave ücret ödenmesi gerekmektedir.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışan işçilere ilave bir yevmiye ücreti ödemeyen işverenlere idari para cezası uygulanacağına yönelik İş Kanunu'nda açık bir hüküm yoktur. Ancak bu konuda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişleri ücret ile bu kanundan doğan veya TİS'ten ya da iş sözleşmesinden doğan ücreti kasten ödememek veya eksik ödeme gerekçesi ile İş Kanunu'nun 32. maddesine muhalefetten aynı kanunun 102/a maddesi gereğince 2012 yılı için bu durumdaki her işçi ve her ay için 125.00 TL idari para cezası verilmektedir.
