Astım Koah’a Çeviri mi?
Yeni yapılan bir araştırmaya göre çocukluğunda sürekli-ağır astım tablosu gösteren çocuklarda ileriki yaşlarda KOAH gelişme riski 32 misli yüksek bulundu. Bu araştırma Melbourne Astım çalışması kapsamında doğdukları 1957 senesinden 50 yaşına kadar takip edilen hastalar üzerinde gerçekleştirildi. Bu kişiler önce 7 yaşında iken o yaşa kadar hırıltı veya başka bir astım belirtisi göstermeyenler, bir viral enfeksiyonla ara sıra tetiklenen astım belirtisi gösterenler, viral enfeksiyonla ilgisi olmayan sürekli astımı olanlar ile sürekli-ağır astımı olanlar şeklinde dört gruba ayrıldılar.
Bu kişiler 50 yaşına geldiklerinde, ayrıntılı bir anket ve solunum fonksiyon testleri yapılarak tekrar değerlendirildiler. Buna göre 197 kişinin çoğu erkek olan 28’ inde KOAH gelişmiş olduğu belirlendi. Bu hastalar detaylı olarak incelendiklerinde şu özellikler belirlendi:
- 28 KOAH’ lının 15’ inde çocukken sürekli-ağır astım vardı.
- 8’ inde çocukken sürekli astım vardı
- 4’ ü çocukken ara sıra astım atakları geçiriyorlardı.
- Sadece bir KOAH’ lı hastada çocukken hiç astım bulgusu yoktu.
Bu araştırmada ilk değerlendirmenin yapıldığı 1960’ lı yıllarda birçok astım ilacının özellikle de sprey şeklinde kortizonun henüz kullanılmadığını hatırlatmak gerekir.
Ağır astım ve KOAH
Araştırmayı yapan uzmanlardan Andrew Tai ‘’Çocukluk çağındaki hastalıkların akciğer gelişimini etkilediğini ve KOAH için önemli bir risk faktörü yarattığını‘’ vurguluyor ve şunları ekliyor: Sürekli-ağır astımı olan çocuklarda akciğer fonksiyonları giderek kötüleşiyor ve nihayetinde KOAH gelişiyor. Bunun engellenmesi için çocukluk çağında astım belirtileri gösteren çocukların yakından takip ve çok iyi tedavi edilmeleri gerekir.
YORUM
Solunum yollarının en sık görülen hastalıkları olan KOAH ve astımın birçok benzer belirti ve bulguları olmakla beraber temelde birbirinden tamamen farklı hastalıklardır.
Halk arasında daha çok kronik bronşit ve amfizem gibi isimlerle bilinen KOAH, yani kronik obstrüktif akciğer hastalığı başta sigara ve hava kirliliği olmak üzere çeşitli zararlı gaz, duman ve partiküllerin uzun süre solunması sonucu oluşan, geriye dönüşü olmayan, hava yollarında ilerleyici daralmaya yol açan kronik enflamatuar bir akciğer hastalığıdır.
Astım, farklı nedenleri, oluşum mekanizmaları ve semptomları olan bir hastalıklar grubudur; ataklarla ve iyileşme dönemleri ile seyreder. İyileşme dönemleri kimi hastada günlerce, kiminde aylarca, kiminde ise yıllarca sürebilir. Astımın üç temel özelliği vardır:
- Astımlı hastaların bronşları hiperreaktif, yani aşırı duyarlıdır.
- Astımlı hastaların bronşlarında tedavi ile hatta bazen tedavisiz tamamen düzelen yaygın bir daralma vardır.
- Astımlıların bronşlarında kronik bir enflamasyon, yani iltihap vardır.
Astım ve KOAH tamamen ayrı hastalıklar olmakla beraber bazen bunları net olarak birbirinden ayırt etmek mümkün olmadığı gibi, bazen bu iki hastalığın bir arada bulunabileceği de unutulmamalıdır.
Mesela; bazı KOAH’ lılarda havayollarında kalıcı bir darlık olmakla beraber atak dönemlerinde nefes açıcı ilaçlara verdikleri cevaplar astımlılardan farklı değildir. Ya da, havayollarındaki daralma nefes açıcı ilaçlarla veya kortizonla tamamen düzelmesi gereken astımda bazı hastalarda tıpkı KOAH’ lılarda olduğu gibi asla ve hiçbir tedavi ile düzelmeyen kalıcı kayıplar bulunabilir.
Bu araştırmada da belirlendiği gibi, çocukluğunda sürekli-ağır astım tablosu gösteren çocuklarda ileriki senelerde –hele de sigara içiyorlarsa- KOAH gelişmesi hiç de sürpriz değildir. Astımın bu sürekli-ağır formu tedavinin yanlış, eksik veya geç yapılması ile ilgili bir husus olmayıp tamamen hastalığa ait bir özelliktir. Astımlıların yüzde 10 kadarında -teşhisin geç konması veya tedavinin eksik veya yanlış yapılmasıyla ilgisi olmaksızın- kronik bir seyir vardır; daha hastalığın başında aynen KOAH’ lılarda olduğu gibi ilaçlarla düzeltilmesi mümkün olmayan kalıcı bir havayolu daralması vardır.
