Kalsiyum Destekleri Bunama Riskini de Artırıyor
Osteoporozu önlemek için kadınlar tarafından kullanılan kalsiyum desteklerinin demans yani bunama riskini de artırdıkları bildirildi.
Neurology isimli dergide yayınlanan araştırma, bu riskin daha önce felç gibi bir beyin damarı rahatsızlığı geçirmiş olanlar için 7 misli fazla olduğunu ortaya koyuyor (1).
Bunama riski beyin beyaz cevher lezyonu olan (beyin kan akımının bozan hastalıklar) ve kalsiyum desteği alan kadınlarda destek almayanlara oranla da üç misli fazla bulundu.
2000 senesinde başlayan araştırma 70-92yaş arasındaki demansı olmayan 700 kadının beş sene takip edilmesiyle gerçekleştirildi.
Katılımcılara başlangıçta ve beş sene sonunda hafıza ve düşünceyle ilgili çeşitli testler uygulandı.
447 katılımcıya başlangıçta MR yapıldı ve bunların yüzde 71’ inde beyaz cevher lezyonu olduğu görüldü.
Çalışmanın başında 98 kadın kalsiyum desteği alıyordu ve 54’ ü de felç geçirmişti; çalışma boyunca 54 kadın felç geçirdi ve diğer 59’ unda da demans geliştiği belirlendi.
Kalsiyum desteklerinin hücre ölümünde rolleri olduğu, kanda kalsiyum seviyesinin yüksek olmasının sinir hücrelerinin (nöronlar) erken ölümüne yol açabilecekleri veya fazla kalsiyumun beyin damarlarını olumsuz etkileyebilecekleri düşünülüyor.
Kalsiyumun beyin kimyasını etkilemesi ve bir dizi biyokimyasal olayları tetikleyerek beyin hücrelerinin dejenere olmasına yol açabileceğini ileri sürenler de var.
Diyetteki kalsiyumun zararı yok
Diyetteki kalsiyumun kalsiyum destekleri gibi zarar olması mümkün değildir çünkü hem besinlerde fazla miktarda kalsiyum bulunmaz ve hem de bunun emilimi çok yavaştır.
Kalsiyumdan zengin gıdalar fazla miktarda yense bile kan kalsiyum seviyesinde önemli bir değişiklik olmaz.
Uzmanlar, ayrıca, bu sonuçların sadece kalsiyum destekleri için geçerli olduğunu, diyetle alınan kalsiyumun beyni farklı etkilediğini ve bu sebeple de diyetteki kalsiyumun emniyetli hatta koruyucu olduğunun altını çiziyorlar.
Birçok osteoporoz önleme kılavuzu yaşlı kadınların günde 1000-1200 mg kalsiyum almalarını tavsiye ediyor.
Daha önce yapılan çalışmalarda kalsiyum desteklerinin kalp krizi ve felç risklerini artırdığı gösterilmişti (2, 3).
İki sistemik değerlendirme araştırmasında yaşlıların her gün 1200 mg almaları tavsiye edilen kalsiyumun kemik kırıklarını önlemediği gibi kalp krizi, böbrek taşı ve çeşitli mide-bağırsak hastalıkları riskini artırdığı da biliniyor (4, 5).
Gelelim neticeye
Bunamayı sadece kalsiyuma bağlamanın doğru olmaması bir tarafa bu araştırmanın gözleme dayalı olduğuna, bir sebep-sonuç ilişkisini ortaya koymadığına dikkat etmek gerekir.
Bütün mesele sağlıklı yaşamanın “adam gibi beslenme”, “yeteri kadar hareketli olma” başta olmak üzere tüm unsurlarını yerine getirmektir.
Sağlıklı yaşamada ve hastalıklardan korunmada besin desteklerinin (vitamin, mineral, balık yağı, antioksidan vb) yeri yoktur.
Bunlar sadece para tuzağı olmakla kalmaz sağlığa ciddi şekilde zarar da verirler.
Evinizdeki binlerce lira para vererek aldığınız tüm besin desteklerini lütfen hemen şimdi çöpe atın.
Yazılarımı okuyup üzerine besin desteği almanız ayıp oluyor, bir daha görmeyeyim.
Kaynaklar:
1. http://www.neurology.org/content/early/2016/08/17/WNL.0000000000003111
