Özellikle Gezi Parkı Direnişi olaylarında, Twitter sadece bir sosyal ağ olmaktan çıktı, toplumsal, kitlesel bir kimliğe büründü. Özellikle muhaliflerin ve protestocu gençlerin, medya sansürüne ve otorite baskısına karşı özgürce haberleşme sağlayabilmek, fikirlerini paylaşabilmek için kullandığı Twitter’a, bizzat Başbakan’ın ağzıyla iktidar cephesi “baş belası” tanımlaması yaptı. Twitter ve benzer sosyal ağları yasaklamanın, yasal denetime sokmanın yolları arandı. Bunun için en klasik yöntem olan ip tespiti ile ev baskınlarından, yasa ve mevzuat değişikliklerine, hatta bizzat Twitter ile anlaşarak kullanıcı bilgisi talep etmeye ve otosansüre zorlamaya kadar bir çok yöntem denendi. Başarılı olunamayınca taktik değiştirildi; “koltuğunun altında laptop olan nesil” sloganıyla sosyal medya seferberliği başlatıldı.
Ve bu andan itibaren, Twitter’da klan savaşları başladı. Bir yanda iktidara muhalif kesim, bir yanda ise iktidarı destekleyenler; birbirlerini yandaşlıkla, ajanlıkla, satılmışlıkla, hainlikle, düşmanlıkla, kıllıkla suçladılar.
Klan savaşları yanında tehlikeli bir modayı daha getirdi; “spam savaşları”. Tehlikeli diyorum, çünkü temelde hepimizin ifade özgürlüğüne ucu dokunacak olan bu moda, bir yandan da gerçek “spam” mesajların önünü açacak.
“Spam” denilen özellik, Twitter’ın bir kullanıcıyı şikayet etmek için koyduğu kısa yollardan biri.
Normalde Twitter politikalarına göre bir tweetin içeriğinden herhangi bir sebeple (pormografi, suça teşvik, nefret söylemi, hakaret ya da tehdit vs.) rahatsız olduysanız ve kaldırılması gerektiğini düşünüyorsanız, sadece o tweet’i şikayet etmeniz gerekiyor. Son mobil güncellemesiyle Twitter bunu çok daha basitleştirdi ve tek dokunuşla bir tweet’i uygunsuz olarak bildirme özelliğini ekledi. Siz bu şekilde bildirdikten sonra Twitter merkezinden söz konusu tweet inceleniyor ve siliniyor.
Ancak bir de tek tek tweetleri değil, kişileri engelleme yöntemi var. Bunun normal yolu, o kişiyi blocklamak, yani engellemek. Bu sayede o kişiyle ilgili hiç bir tweet sizin önünüze gelmiyor. Aynı şekilde o kişi de sizi göremiyor.
Spam bildirme özelliğinin ise asıl amacı kullanıcının, reklam tweetleri gönderen sahte bir hesap olduğunu bildirmek. Bu sayede Twitter yönetimi aynı zamanda kendi reklam politikalarını ihlal eden hesapların da önüne geçmiş oluyor. Spam olarak bildirdiğiniz bir kullanıcıyı otomatikman engellemiş de sayılıyorsunuz. Bu kişilerin bilgileri Twitter merkezine gidiyor ve eğer bir kişi hakkında aynı da bir çok spam bildirimi gelirse, Twitter o hesabı otomatikman askıya alıyor. Yani hesap kapanıyor.
Tabi ki hesap sahibi başvurursa, Twitter da gönderdiği tweetleri inceleyip spam yapmadığı sonucuna varırsa, hesap geri iade ediliyor. (Geçtiğimiz hafta gazetesinden ayrılan Can Dündar’ın başına da bu gelmişti.)
Bugünlerde bu spam özelliği, kullanıcıların hesaplarını kapattırmanın kurnazca bir yöntemi olarak ortaya çıktı. Topluca başlatılan kampanyalar sonucunda, bir kullanıcının spam’lenmesi isteniyor ve binlerce kişi o kullanıcıyı tanımadan, hatta ne yazdığını bile bilmeden sürü psikolojisine uyarak spam bildiriyor. Bu spam kampanyaları elbette ki siyasi nedenlerle daha çok yapılıyor.
Spam kampanyalarının artmasıyla Twitter yeni raconlarla da tanıştı. Örneğin spam’lendiğini öğrenen bir kullanıcı da, kendi takipçilerinden ya da kendi görüşündekilerden tweetlerinin retweet edilmesini ya da takibe alınmasını istiyor. Bu işlemlerin spam etkisini kırdığını ve hesabın kapanmasının önüne geçtiğini iddia edenler var. Bu bir nevi anti-spam desteği sayılıyor.
Aslında spam yoluyla bir hesabın kapanmasını sağlamak, ifade özgürlüğüne vurulan çok büyük bir darbe. Zira herhangi bir kişinin fikirlerini ya da söylemlerini beğenmememiz, onu sansürlememiz anlamına gelmemeli. Ne yazık ki bu tuzağa düşenler, yani beğenmediğini sansürlemeye çalışanlar arasında, her fırsatta sansürden şikayet edenlerin olması işin ironik tarafı.
Spam yoluyla hesap kapattırma tehlikesi, yarın bizi de vurabilecek tehlikeli bir silah.
Öte yandan gerçekten “spam” olmayan kullanıcıları bu şekilde bildirmek, Twitter veritabanında da bilgi kirliliğine neden oluyor ve gerçekten spam yapan sahte hesapların gözden kaçmasına neden oluyor.
Beklentimiz, Twitter’ın spam bildirme yöntemi ve politikası konusunda bir değişikliğe giderek çözüm bulması.