Mustafa Kemal Paşa ve Torunu Osman Paşa
Elbette Mustafa Kemal’in yani Atatürk’ün torunu olmamıştır. Başından Latife Hanımla bir evlilik geçmiştir. Ve o da evlatları olmadan ayrılıkla sonuçlanmıştır.Bundan birkaç hafta evvel Azeri aile dostumuz, çok hürmet ettiğim ülkesinin tanınmış bestekârı Ruhangiz Kasımova ile bir telefon sohbetimizde yeni doğan nevesinin yani torunun adını dünürünün Osman koyduğunu söyledi.
Dünürleri Bangladeş asıllı Müslüman ve Hong-Kong’da ticaret yapıyor. Ben Bangladeşlilerin çoğunlukla Müslüman olduklarını, adlarının da kendilerine özgü olduğunu biliyorum. Hayret ettiğimi hissedince,”dedesinin yani dünürümün adı ne biliyor-musun? Mustafa Kemal”. Beni daha da hayrete düşüren soyadlarının da “Paşa” olduğu idi…
Kendisine “ne büyük tesadüf, bizim Ruslara karşı kahramanca mücadele etmiş Plevne Kahramanımızın adının da Osman Paşa olduğunu söylediğimde;
Beni daha da hayrete düşüren kelimeyi söyledi…”Biliyorum”.
O günden sonra fikirleşirim,
Binlerce kilometre ötedeki bir toplum ve onun fertleri ile bir adın anlamında buluşabilmek nasıl oluyor? Bizi aynı adı almaya sevk eden nedenler ne? Bu bir kişiye duyulan hayranlığın sonucumu, yoksa bizi bir yerde buluşturan kültürel değerlerin neticesi mi? Ya da Anadolu coğrafyasının kurtuluş mücadelesinde bizi kendinden bilenlerin aidiyet bilincimi?
İsterseniz bu son cümlemi biraz açalım,
Bildiğimiz gibi 1920’deki kurtuluş mücadelemiz bütün Müslüman Dünyasından, özellikle Hint coğrafyasından büyük destekler görüyordu. Ve bu kurtuluş mücadelemizin başı da Mustafa Kemal Paşa idi…
Dolayısıyla Mustafa Kemal bütün dünya Müslümanlarının kahramanıydı. Kurtuluş umuduydu. Ezilmiş toplumların teselli kaynağı idi.
Ruhangiz Hanımın dünürü doğduğunda adını elbette onun babası veya dedesi koymuştu. Dedesi/babası o adı Mustafa Kemal’e duyduğu hayranlıktan dolayımı koymuştu? Bunu bilemiyoruz. Ama bildiğimiz bir şey var ki;
Bir ortak kültürün kazanında kaynadığımız ve tarih içerinde aynı mecrayı kullandığımızdır. Bu eğer böyle ise,
Anadolu Türk’ünün Selçuklu ve onun devamı olan Osmanlı vasıtasıyla bin yılda dünya coğrafyasında ne büyük işler başardığıdır. Bu Bangladeş’ten Balkanlara, Kırımdan Sudana kadar büyük coğrafyada oluşturduğumuz ortak kültürün delili değil-midir?
Kurtuluş Savaşı sonrasında kurtulduk mu? Topraklarımızı belki… Ama ya benliğimizi kurtarabildik mi? Yoksa kendimizi Anadolu’ya mı hapsettik?
Bu ayrı bir yazı konusu… Ama kısaca size bir dipnot verelim…
Mustafa Kemal adı bir kültürün göstergesidir. Derinliği İslamiyet’in doğuşu ile yani 1400 yıllıktır. Sathı ise bütün İslam Coğrafyasıdır.
Mustafa Kemal’e 2Temmuz 1934 yılında Büyük Millet Meclisi’nin oybirliği ile Atatürk soyadı verildi. O tarihten sonra Mustafa Kemal adı pratikte kullanılmayarak Atatürk olarak anılmaya başlandı.
Yani derinliği 1920’li yıllar, sathı ise sadece Anadolu coğrafyası…
