Önce meclisin, temiz siyaseti barındırması için gerekli düzenlemeyle işe başlayın.
Anayasa'nın 83 üncü maddesi ile düzenlenmiş olan Yasama Dokunulmazlığının, çağdaş demokrasilerde olduğu gibi sadece "Meclis çalışmalarındaki oy ve sözleri ile ileri sürdükleri düşünceleri her platformda
özgürce ifade ve açıklama" ile sınırlandırılması için gerekli Anayasal düzenleme gerçekleştirilmelidir.
Raflarda bekletilmekte olan Dokunulmazlığın Kaldırılmasına ilişkin tüm dosyalar, iktidar veya muhalefet ayrımı yapılmadan derhal TBMM Genel Kurulunda ele alınmalı ve hakkında suç dosyası olan herkes bağımsız yargı önünde hesabını vermelidir. Kimse, hakkında dosya olduğu halde dokunulmazlık zırhına sığınarak milletvekilliğini sürdürmemelidir.
Siyaset, bir kamusal görev ve bir toplumsal özveri alanıdır
Milletvekilleri ve bakanlar; örnek olmalı, hiçbir şekilde kamu ve toplum çıkarları ile çıkar çatışmasına girmemeli, erdemli ve ilkeli tavırları ile toplumun tam güvenini kazanarak, Meclise duyulan güvenin artmasına ve demokrasimizin güçlenmesine katkı sağlamalıdırlar.
Siyasi etik/ahlak kuralları, çağdaş demokratik standartlarda uygulamaya konulmadığı sürece,
- Bankaların hortumlanması, ihalelere fesat karıştırılması,
- Kredi kaynaklarının veya kamu arazilerinin yağmalanması,
- "Siyaset/sermaye/medya" arasındaki ilkesiz ve kuralsız ilişkilerin sürdürülmesi,
- TBMM'nin ve siyasetin çıkar kuşatmasına alınması, sona erdirilemez, siyasetin saygınlığı korunamaz,
Demokrasilerde olan, siyasi etik kuralları ülkemizde de uygulamaya konulmalıdır.
- Kamu ve toplum çıkarları ile çıkar çatışmasına girilmemesi,
- Meclis görevi dışında görev kabul etme ve çalışma konusunda sınırlamalar getirilmesi,
- Milletvekilliği dışında yapılan işler ve sağlanan kazançlara sınırlama ve saydamlıkgetirilmesi, bu tür gelirlerin yıllık olarak beyan edilmesinin sağlanması,
- Milletvekili mal bildirimlerinin her yıl kamuoyuna açıklanması,
- Milletvekillerine verilen hediyeler için ciddi düzeyde kısıtlamalar getirilmesi,
gibi düzenlemeler öngörülmekte, bu düzenlemelerin etkin işleyişi ve denetimi için parlamento içi kurumsal mekanizmalar işletilmektedir.
Örneğin;
- ABD'de; Kongre üyelerinin mesleklerini icra etmeleri, özel sektör şirketleri veya kuruluşlarında idarecilik veya yönetim kurulu üyeliği görevlerini para karşılığı yapmalarını yasaklanmış;
- Kongre üyelerinin kongre dışı faaliyet sonucu elde edebilecekleri aylık toplam gelirleri, Kamu Yönetici Bareminin 2. derece maaş karşılığının yüzde onbeşi ile kısıtlanmıştır.
Örneğin;
ABD, Kanada, Almanya, İngiltere, Japonya, Kore, Hollanda, Polonya gibi birçok ülkede;
- Milletvekillerinin ve dışarıdan atanan Bakanlar Kurulu üyelerinin, parlamento dışı gelir getiren faaliyetlerinin ve bu faaliyetler sonucu elde edilen gelirlerin periodik olarak beyanı ve bunların kamuoyuna açıklanması zorunludur.
- Mal bildirimlerinin saydamlık ilkesi esas alınarak, kamu oyuna açıklanabilmesi öngörülmüştür.
Örneğin;
- Hindistan'da milletvekillerinin parlamento dışında kazanç elde etmeleri, yönetim kurullarında görev yapmaları tümüyle yasaktır.
- İsveç'te, parlamento dışında bir ayı aşkın çalışmaları halinde, o süreye ilişkin milletvekili maaşları kesilmektedir.
- İsrail'de, parlamento dışı gelirler milletvekili maaşının %50'si ile sınırlanmıştır.
Örneğin;
- Amerika'da Kongre üyelerinin kabul edebilecekleri maddi veya hizmet türünden yıllık hediyelerin toplam değeri en çok 250 dolar ile sınırlamıştır.
- Hindistan'da ise hediye kabulü tümüyle yasaktır.
Şimdi tüm bu örnekler ortada iken; Türkiye milletvekilleri ile ilgili yapılan tartışmalar bir anlam ifade ediyor mu? Siyaseti, siyasetçiyi nasıl yorumlayacağız?
GüNüN SöZü: Ahlaklı insan sorumlu insandır.