Mide Hortumu / Endoskopi / Gastroskopi ile ilgili merak edilenler.
SORU: 35 yaşındayım. Motorlu kurye olarak çalışıyorum. Çok stresli bir işim var. Son 3 aydır sürekli açken karnım ağrıyor. Şikâyetlerim gittikçe arttı. Arkadaşlarım “Midene hortum soktur.” dediler. Huzursuz oldum. Ne yapmalıyım?
CEVAP: Geçmiş olsun. Zamanla yarışan bir meslek yapıyorsunuz. Stres mide barsak sistemini çabuk etkiler. Açlık ağrısı özellikle mide-barsak hastalıklarında sık görülür. Şikâyetlerin zamanla artması mutlaka doktor başvurusu yapmanız gerektiğini gösterir. İç Hastalıkları uzmanına muayene olmanız doğru olacaktır. Öncelikle doktorunuzun sizi dinlemesi ve muayene etmesi gerekli. Ardından hangi tetkikler yapılması gerektiği anlaşılır. Arkadaşlarınız sizin için erkenden “hortum” siparişi vermiş. Huzursuz olacak bir şey yok. Mide barsak sisteminin üst bölgesini(ağız-yemek borusu-mide-oniki parmak barsakları) görmek için ENDOSKOPİ yapılır. ENDOSKOPİ, kelime anlamı olarak “içini görmek” demektir. Esnek ve bükülebilir, dışarıdan “ince bir hortuma benzeyen” boru şeklinde bir alet olan “Gastroskopla” üst mide barsak sisteminin incelenmesine pratik olarak “Üst GİS(Gastro İntestinal Sistem=üst mide barsak sistemi) ENDOSKOPİ İşlemi” denir. Doğru şartlarda ve uzman ellerde yapıldığında faydası oldukça fazla tanımlayıcı hatta bazen tedavi edici bir yöntemdir. Eğer doktorun sonuçta endoskopi yapılmasını gerekli görürse korkacak bir şey yoktur. Sen motorla giderken kaskını tak. Motor kullanmak daha tehlikelidir unutma.
SORU:40 yaşında bir bayanım. Sigara içiyorum. Uzun zamandır mide ağrılarım oluyor. Doktoruma gittiğimde mideme kamerayla bakılması gerektiğini söyledi. Gerekirse parça alacaklarmış. Daha önce bu işlemi yaptıran arkadaşlarım “parça alındıktan sonra çok ağrılarının olduğunu söylemişlerdi. Korkuyorum. Bende yaptırmaktan vazgeçtim. Başka neler yaptırabilirim?
CEVAP: Geçmiş olsun. Öncelikle şikâyetlerimizi ifade ederken bazen farkında olmadan yanlış tabirler kullanırız. “Midem ağrıyor” tabiri de yaygın olarak yanlış kullanılan tabirlerden biridir. Karnımızı göbekten yukarıdan aşağı ve sağdan sola bir çizgiyle dört parçaya ayıralım. Şikâyetlerimizi Göbek üstü ve göbek altı ya da sağ üst, sol alt taraf karın ağrısı gibi ifadelerle tespit edebilirsek daha doğru tanımlamalar yapmış oluruz. Çünkü karın içinde aynı bölgede birden fazla organ bulunur. Örneğin sağ üst karın bölgesine denk gelen yerde kalın barsak-safra kesesi-böbrek ile ilgili hastalıklar olabilir. Doktorunuz endoskopi önerdiyse sakın korkmayın. Eskiye göre işlem oldukça rahat ve konforlu hale geldi. Anestezik basit uygulamalarla, zaten kısa süren bu uygulama daha dayanılabilir oldu. Eğer mide barsak yüzeyinden örnek alınması gerekirse alsınlar. Buna bağlı ağrı olma ihtimali yok. Mide ve barsak yüzeyinden alınan örnekler ağrıya neden olmaz. Arkadaşlarınızın ağrılarının sebebi kendilerine has farklı konulardır. Mutlaka endoskopinizi yaptırın. Hala sigara içiyorsanız uzun vadede sizi kötü sürprizler bekleyebilir. Lütfen sigarayı bırakın.
SORU: 10 gün sonra babama endoskopi randevusu verdiler. Nelere dikkat etmeliyiz?
Doktorunuz size göre düzenlediği hazırlık planı en doğrusudur.
Ancak yeterli bilgilendirme yapılmadıysa genel hazırlık prensiplerinin bilinmesinde fayda var. İşlemin sağlıklı yapılabilmesi için midenizin tamamen boş olması gerekmektedir.
Gastroskopi saat 15.00 den önce yapılacaksa, bir önceki akşam yemeğini en geç 20.00 da bitirmeli ve işlem günü sabah hiç bir şey yememelisiniz, sadece az miktarda su içebilirsiniz.
Gastroskopi saat 15.00 den sonra yapılacaksa işlem günü sabahı saat 07.00 de hafif bir kahvaltı yaptıktan sonra Gastroskopi yapılıncaya kadar hiç bir şey yememelisiniz, sadece az miktarda su içebilirsiniz. Bu tür bir hazırlık her hasta için uygun olmayabilir.
Gastroskopi sırasında ağrı duymamanız ve kendinizi hissetmeniz için uyku verici ve gerektiğinde ağrı kesici ilaçlar verilecektir. Bu ilaçlar nedeniyle işlem sonrasında da uyku hali devam edebileceğinden endoskopi işleminden sonra hastaya yardımcı olabilecek bir kişi ile birlikte gidilmesi, işlemin yapıldığı günün geri kalan saatlerinde hastanın dikkat gerektirecek işleri yapmaması (otomobil veya herhangi bir makine kullanmak gibi.) ve alkol almaması tavsiye edilir. En doğrusu evinizde dinlenmenizdir. Ertesi gün normal günlük yaşamınıza dönebilirsiniz.
Düzenli olarak kullandığınız bir ilacınız varsa (aspirin, coumadin, kalp, tansiyon ve şeker hastalığı ilaçları gibi) doktorunuzu haberdar ediniz.