İlimiz turizm sektöründe ciddi çalışmalar yapılmakta, dünya turizm sektörünün gelişimine paralel olarak bu çalışmalar potansiyellerimizi sorgulamamızı beraberinde getirmektedir. Şüphesiz bunların başında kruvaziyer turizmi gelmektedir.
Kruvaziyer turizmi, gemilerle limanlar arasında yapılan turistik geziden oluşan, dünyada hızla gelişen ve bulunduğu ülke/şehre oldukça yüklü gelir bırakan, orta ve üst gelir grubuna hitap eden bir turizm çeşididir.
TÜRSAB 2014 yılı Türkiye Kruvaziyer Turizmi Raporuna göre “ilk kez 1831 yılında İtalya’dan yola çıkıp İzmir’i de kapsayan bir Akdeniz turu ile başlayan kruvaziyer turizmi, 2013 yılı sonunda dünya genelinde 20.9 milyon yolcuya ulaştı. 2013 yılında söz konusu 20.9 milyon kişinin 2.2 milyonu Türkiye limanlarını ziyaret etti. Bir başka deyişle toplam kruvaziyer turistinin yaklaşık yüzde 11’inin yolu Türkiye’den geçti. 2014 yılı dünya genelinde kruvaziyer turist sayısı beklentisi 22 milyon civarında. Bu alanda dünya genelinde her yıl ortalama yüzde 5’lik büyüme hedefleniyor.”
2003 yılında sadece 581 bin kruvaziyer yolcuyu ağırlayan sektör, 11 yılda yüzde 285 gibi büyük bir atışa imza atarak 2.2 milyon yolcuya ulaştı. Oysa aynı dönemde dünya kruvaziyer turisti sayısındaki artış yüzde 150’lerde kaldı. Yani Türkiye dünya genelinin 2 katına yakın bir büyümeye imza attı.
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy, “İstanbul’a, İzmir’e, Kuşadası’na yeni limanlar lazım, atılması gereken ilk adımın ‘liman’” olduğunun altını çiziyor. Kruvaziyer sektöründen Türkiye’nin kasasına yıllık olarak 400 milyon doların kaldığını ancak kendilerinin bunu asla yeterli görmediğini kaydeden Ulusoy, “Dünyada hızla gelişen ve bulunduğu ülkelerin ekonomik girdilerine önemli katkı yapan kruvaziyer turizmi sektöründen Türkiye’nin de taşıdığı turizm potansiyeline bağlı olarak gerektiği kadar faydalanması gerekiyor. Kıyı şeritlerimizde hayata geçirdiğimiz turistik tesis ve kongre merkezlerinin bu yolla dolmasına neden olan kruvaziyer limanlarının İstanbul başta olmak üzere birçok kentimizde bulunması biran önce faaliyete geçilmesini bekliyoruz” tespitinde bulunuyor.
TÜRSAB'ın Kruvaziyer Raporu'ndan öne çıkan başlıklar şöyle:
- 2013'te 2.2 milyon kruvaziyer turisti Türkiye'ye ziyaret ederken, bu rakam 2014'te 2.3 milyona çıkacak.
- Bir kruvaziyer turistinin 7 günlük gemi harcaması ortalama bin 719 dolar.
- Türkiye'de günlük turist harcaması (konaklama ve ulaştırma hariç) ortalama 50 dolar, kruvaziyer turistinin limanlarda yaptığı günlük harcama ise ortalama 120-150 dolar.
- Türkiye’ye gelen turistlerin yüzde 30’unun durağı İstanbul oluyor. Onu Kuşadası ve İzmir izliyor.
- Dünya genelindeki 20.9 milyon kruvaziyer turistin yüzde 84’ü ABD’li. 2018 yılı için beklenti 24.1 milyon kişi. 2014 yılında kruvaziyer turizminin sadece gemiler açısından büyüklüğü 40 milyar dolara ulaşacak.
- En çok tercih edilen rota yüzde 37.3 ile Karayipler ve Bahamalar. Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz Bölgesi yüzde 19.1 ile ikinci sırada yer alıyor.
- Kruvaziyer yolcularının yaş ortalaması 50. Araştırmalara göre yolcuların ortalama yıllık geliri 100-110 bin dolar seviyesinde.
- Yolcuların yüzde 86’sı evli ve yüzde 75'i seyahate eşleriyle katılıyor.
- Kruvaziyer turizminden en çok hangi limanların kazandığına bakıldığında ABD'de Florida'nın açık ara lider olduğu göze çarpıyor. Florida'da 3 kruvaziyer limanının toplam geliri yaklaşık 1.5 milyar dolar.
- Çanakkale Kruvaziyer Limanı için çalışmalar tamamlanmış durumda. Troya Barış Kenti Projesi kapsamında her biri 6 bin 500 yolcu taşıyabilecek 6 adet Okyanus tipi yeni gemilere aynı anda ev sahipliği yapacak.
Gelir düzeyi yüksek bir turizm kitlesi demek olan kruvaziyer turizm, Türkiye için de büyük önem taşıyor. Bunun için kuşkusuz ilk etapta gerekli olan şey ise liman sayısını artırmak. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Türkiye Turizm Stratejisi 2023 hedefinde yeni limanlar yer alsa da Ordu bu limanlar arasında yer almıyor. Önerim yarınki yazımda...