Nature Communications isimli tıp dergisinde yayınlanan bir araştırmada, diyetlerine yüzde 25 şeker ilave edilen farelerin üreme ve rekabet kabiliyetlerinin olumsuz etkilendiği ve yaşama sürelerinin kısaldığı tespit edildi (1).
Annelerinden ayrılır ayrılmaz “yüzde 25 ilâve şeker” ihtiva eden bir diyetle 26 hafta süreyle beslenen bir grup fare daha sonra sadece normal diyetle 
beslenen farelerle aynı tabii mekânda “Organismal Performance Assay“ adı verilen bir testle takip edildiler.
32 hafta sonunda, ilâve şekerle beslenen dişi farelerin yüzde 35’ inin normal diyet verilen farelerin ise sadece yüzde 17’ sinin öldükleri belirlendi; bu oranlar şekerle beslenenlerde ölüm oranının 2 misli fazla olduğunu gösteriyor.
58’ i erkek 98’ i dişi toplam 156 farede gerçekleştirilen araştırmada ilave şekerli diyet verilen erkek farelerin üreme ve rekabet kabiliyetlerinin de yüzde 25 azaldığı tespit edildi.
Şekerle beslenen farelerde kolesterolün arttığı ve dişi olanlarda glikozun kandan temizlenmesinin bozulduğu belirlendi ama her iki grup arasında obezite, açlık kan ensülin, glikoz ve trigliserit seviyeleri bakımından bir fark bulunmadı.
İlave şeker ne demek?
İlave şeker sözüyle, meyve veya sütte tabii olarak bulunan değil imal veya hazırlama sırasında eklenen şeker anlatılmak isteniyor.
Araştırmada da ilave şeker olarak mısır şurubunda olduğu gibi yarısı glikoz yarısı früktozdan oluşan şeker veriliyor
Bu deneyde verilen ilave şeker, sağlıklı beslenen birine ek olarak 3 kutu şekerli meşrubat verilmesi manasına geliyor.
Karşı çıkanlar da var
Bu araştırmaya karşı çıkan mısır şurubu ve şeker üreten ticari gruplar şu görüşleri dile getiriyorlar:
“Farelerde yapılan bir deneyin sonuçlarının insanlar için de geçerli olması söz konusu olamaz; bunun yolu insan çalışmalarıdır.
Ayrıca da farelerin mutat diyetlerinde şeker bulunmaz, dolayısıyla onları şekerle besleyerek yapılan bir deney de gerçekle bağdaşmaz, sonuçlarına güvenilmez.”
Elbette farelerde yapılan bir deneyin insanlarda da aynı neticeyi vereceği iddia edilemez ama binlerce seneden beri insanlarla beraber olan ve insanlarla aynı şeyleri yiyen farelerin diyet araştırmaları için en uygun hayvan modeli olduğu da bir gerçek.
Dünya şeker düşkünü oldu
Tüm dünya giderek daha fazla şeker tüketiyor; mesela şeker tüketimi Amerika’ da 1970-2008 arası yüzde 50 arttı.
Bu artışta en büyük pay, yüksek früktozlu mısır şurubuna ait; son 40 senede sofra şekeri (sükroz) tüketimi ise yüzde 35 azaldı.
2010 senesinde yayınlanan Amerikan Diyet Kılavuzu ilâve şeker, yağ ve diğer keyfi kalorilerin günlük toplam kalorilerin yüzde 5-15 arasında olmasını tavsiye ediyor.
CDC, Amerikalıların 2005-2010 arasında toplam kalorilerinin yüzde 13’ ünü ilave şekerden aldıklarını bildiriyor.
Gelelim neticeye
BİR: Fazla şekerin toksik etkileri olduğundan kimsenin şüphesi yok ve son senelerde giderek artan şeker tüketimi başta obezite, diyabet, kalp krizi, felç ve kanserler olmak üzere birçok hastalıkla ilişkilendiriliyor.
İKİ: Bu araştırma, farelere insanların emniyetle yiyebilecekleri bildirilen miktarda şeker verilerek yapılmış olmasından dolayı çok önemli.
ÜÇ: Fareler üzerinde yapılmış olan bu araştırma, tüm dünyada her gün birkaç kutu şekerli meşrubat (kola, gazoz) tüketen milyonlarca insanın sağlığının nasıl ciddi bir tehdit altında olduğunu net olarak gösteriyor.
DÖRT: Şeker Bayramı adını unutalım, ki doğrusu da zaten Ramazan Bayramı’ dır.
KAYNAK
1. http://www.nature.com/ncomms/2013/130813/ncomms3245/full/ncomms3245.html [1]