Her 10 yılda bir, üniversiteye hazırlanan, sınavlara giren öğrencilere bir “geleceğin meslekleri [1]” listesi dayatılır. Kim neye dayanarak, hangi araştırmanın sonucunda, hangi ihtiyaçları gözeterek bunları ortaya atar bilinmez… 20 sene önce tabi ki “Bilgisayar Mühendisliği” hayallerin mesleği ilan edilirken, 10 sene önce bir “Genetik Mühendisliği” furyası esmişti. Okullarda öğretmenler, dershanelerde rehberlik öğretmenleri, evlerde anne-babalar, komşu teyzeler “Bak bu geleceğin mesleği, ileride çok para kazanırsın.” diyerek kim bilir nice genci istemedikleri bölümlere zorladılar, kim bilir şu an her sabah ayaklarını sürüyerek işine giden, hayatına lanet okuyan kaç insan var…
Ancak bu defa “geleceğin mesleği” olarak lanse edilen Sosyal Medya Uzmanlığı [2], gerçekten de geleceğin, hatta hem bugünün hem yarının mesleği.
[3]
Geçmiş yıllarda Amerikan başkanlık yarışından, Arap Baharı olaylarına, Wall Street’i İşgal Et! eylemlerinden, Gezi direnişine kadar ülkeleri ve dünyayı değiştiren, milyonlarca kişiyi doğrudan etkileyen bir çok olay, sosyal medyada doğdu, büyüdü, yayıldı. Krizler sosyal medyada patlak verdi. Şirketler, tek bir mesajla milyonlarca liralarını, siyasetçiler, iş adamları tek bir paylaşım ile kariyerlerini kaybetti…
İşte bütün bunların arka planında, işini başarıyla yapan ya da her şeyin sarpa sarmasına neden olan sosyal medya uzmanları ya da danışmanlar vardı…
Hep ismini duyduğumuz sosyal medya uzmanları ne yapar? Aslında sosyal medya [4] uzmanlarının temelde yaptıkları, iletişim danışmanlığından öte bir şey değildir. Bu yönüyle sosyal medya uzmanı ya da danışmanı dediğimiz kişiler, aynı zamanda bir basın danışmanıdır. Tabi daha fazlası da; bir reklamcı, bir halkla ilişkiler uzmanı, bir pazarlamacı…
Sosyal medya uzmanları (ya da danışmanları) temel olarak, temsil ettikleri kişi ya da kurumların sosyal medyadaki stratejilerini oluşturur ve belirlerler. Sanal ses tonu diyebileceğimiz iletişim dili ve üslubunu tespit eder, en etkili biçimde kullanır, bunlara uygun içerikler yaratırlar.
Kişi ya da kurumun hangi mecralarda yer alması gerektiğini, potansiyel takipçi ya da müşterilerin nerede bulunduğunu, hangi mecralardaki hareketlerin geri dönüş ya da doğrudan satın alma ile sonuçlanabileceğini analiz ederler. Bu anlamda, günden güne yükselen “sosyal medya satınalma” davranışları konusunda da başarılı bir gözlemci olmak zorundadırlar.
Hepsinden önemlisi, sosyal medya uzmanları birer kriz yöneticisidir. En ufak müşteri şikayetinden, en sansasyonel skandala kadar, temsil ettikleri kişi ya da kurumun en az hasarla durumdan sıyrılmasına çalışır, kamuoyuna gerekli duyuruları yapar, duruma göre belirlenecek ses rengi ve üslupla hitap eder. Sosyal medya [5] uzmanına bu kriz anlarında yardımcı olacak yegane kitle, kişi ya da kurumun “marka dostları” olarak adlandırılan sevenleri, hayranları ya da eski müşterileri olacaktır.
Her ne kadar Vikipedia’nın referans verdiği “Türk Meslek Sözlüğü” , sosyal medya uzmanı / danışmanı mesleğini “ Sosyal Medya Uzmanı, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gereklerine uygun olarak:
a) Sosyal medya ağlarını takip etmek,
b) Çalıştığı firma veya kişileri bilgilendirmek uygun stratejileri belirlemek,
c) Sosyal medya platformlarında özel kampanya kurguları geliştirmek,
d) Sosyal medya ağlarındaki takipçi sayısını artıracak çözümler üretmek, uygun olan iletişim stratejilerini belirlemek,
e) Sosyal medya ağlarında çalıştığı firma, marka ve kişi hakkındaki farklı kişi ve kurumlar tarafından oluşturulan uygun olmayan içerik, durum ve izlenimleri belirlemek,
f) Uygun olmayan içerik, durum ve izlenimlere gerektiğinde müdahale etmek,
g) Bloglar oluşturmak, içerikleri hazırlamak ve yayımlamak,
h) Rakiplerin sosyal medyadaki aktivitelerini takip etmek,
i) Ürün deneyimine ilişkin çalışmalar yapmak,
j) Mesleği alanındaki gelişmeleri takip etmek ve uygulamak, vb. görev ve işlemleri yerine getirir.” ifadeleriyle tanımlasa da, aslında gerçek olan hem bunların hepsi, hem de daha fazlasıdır.
[6]
Peki sosyal medya uzmanı nasıl olunur?
Günümüzde bir çok vakıf üniversitesi, düzenledikleri sertifika programları ile sosyal medya uzmanı yetiştirme vaadinde bulunuyorlar.
Bedelleri binlerce liraya varabilen eğitim ücretleri ve bir kaç haftadan bir kaç aya kadar değişen süreler sonunda geçerli bir sertifika sunan bu kurumların bazıları, iş bulma konusunda da iddialı.
Öte yandan, günümüzde özel kurslar hatta İŞKUR dahi, sosyal medya uzmanlığı kursları düzenlemekte.
Bütün bunların yanında, üniversitelerin yeni eğitim vermeye başlayan “Yeni Medya” bölümleri de sosyal medya uzmanı yetiştiriyor. İletişim Fakülteleri altında eğitim veren dört yıllık bölümler, henüz bir kaç vakıf üniversitesi bünyesinde bulunsa da, her yıl ÖSYM yeni üniversitelerin bu bölümlerine izin veriyor