Aslında sigortalı çalışan kız çocuklarına halk arasında çeyiz parası olarak bilinen evlenme yardımı verilmemektedir. Yani sigortalı çalışan kız çocuğu çeyiz parası alamaz.
Çeyiz parası, anne-babasından yetim aylığı alan kız çocuklarına ödenmektedir.
Gelir veya aylıklarının bu nedenle kesilmesi gereken kız çocuklarına resmi olarak evlenmeleri ve yazılı olarak talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenmektedir. Evlenme ödeneğinin (çeyiz parası) ilk evlilikte alınması şartı yoktur. İlk evliliğinde almayanlar, eşinden ayrıldıktan sonra yetim aylığı alırken yeniden evlenmeleri halinde evlenme ödeneğinin (çeyiz parası) alabilirler. Erkek çocukların evlenme ödeneği (çeyiz parası) alma hakkı yoktur.
Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmaz, bu durumda olanlar genel sağlık sigortalısı sayılarak sağlık yardımlarından faydalanabilir.
Evlenme ödeneği (çeyiz parası) alabilmek için “yetim aylığı almakta olan” şartı bulunmaktadır. Yani, çalışması veya başka bir nedenle yetim aylığı almadığında evlenen kız çocukları hak sahibi olmadıkları için evlenme yardımı (çeyiz parası) alamazlar. Ancak, işten ayrılıp yetim aylığı almaya başlayan ve yetim aylığı alırken evlenen kız çocuğuna evlenme ödeneği (çeyiz parası) verilmektedir. Evlenme ödeneği (çeyiz parası) alacak yetim kız çocukları 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamında hak sahibi iseler, bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüklerine başvuru yapmaları gerekir. Sonuç olarak okurumuzun ablasına veya bu durumdaki sigortalı çalışanlara çeyiz parası verilmemektedir.
İsteğe bağlı emeklilik
Okurumuz Tanju Gönenç, “İlk defa 01.09.1983 tarihinde sigortalı oldum. Doğum tarihim 22.08.1965. Bugüne kadar SSK’lı olarak 600 gün, SSK isteğe bağlı sigortasına 4139 gün ve askerlik borçlanması da 540 gün olmak üzere toplam 5.279 gün sigorta primim ödenmiştir. Ne zaman emekli olurum? Hangi SSK’dan mı, yoksa Bağ-Kur’dan mı emekli olurum?” diye soruyor.
İlk defa 01.09.1983 tarihinde sigortalı olan okurumuz 25 yıl sigortalılık süresi, 47 yaşını ve 5150 günü doldurmak suretiyle emekli olabilecek. Gün sayısı tamamlanmış olup, 22.08.2012 tarihinde SSK’lı olarak emekli olabilecek. Buradan tekrar hatırlatmak gerekir ki, 01.10.2008 tarihinden itibaren SGK isteğe bağlı sigortası Bağ-Kur’lu gibi kabul edilmekte olup, bu tarihten önce SSK’ya ödenen isteğe bağlı sigorta primleri SSK’lı gibi değerlendirilmektedir.
Emeklilerden Bakan’a mektup
Baştacımız olan emeklilerden bir mektup geldi. Mail, twitter, facebook derken artık pek kullanılmıyor mektup. Emeklilerimiz diyor ki; “Bizler, ezilen horlanan ve artık yaşamaktan ve hayattan ümitleri kesiliyor olan emeklileriz. Bankalardan emekli maaşlarını alan bizlerin, söz konusu kurumlarda yıllardır tutulan, bakiye paralarına ödenmesi konu edilen promosyon haklarının verilmesine tavassutunuzu; Bilvesile bu konuda bir yazı ile ilgilileri uyarmanızı hassaten rica ediyoruz.” diyorlar. Biz de buradan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı sayın Faruk Çelik’e ve SGK Başkanı sayın Fatih Acar’a konuyu tekrar hatırlatıyoruz. Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı sayın Kazım Ergün Bey’in de konunun takipçisi olacağını biliyorum.