Bürokratik Devlete Silivri Tarihinden Örnekler
“Bürokrasi, güç giydirilmiş sığlıktır!”
Bürokrasi, devlet örgütlenmesinin bir diğer adıdır. Bürokrasi olmadan, devlet olamaz. Ya da bir devlet, kendini bürokrasi kanalıyla işlevsel hale sokar. Sivil ya da askeri bürokrasi; hiç fark etmez; bürokrasi her daim muhafazakârdır. Her yenileşme, bürokrasiyi rahatsız eder. Bürokrasi bir deve gibidir, çöktüğü yerden kalkmak istemez. Şimdi kimin söylediğini hatırlayamadığım bir söz var: “Bürokrasi, güç giydirilmiş sılıktır!”
Bir de bürokratik devlet vardır. Yani bürokrasi devletin olacağına, devlet bürokrasinin olmuştur! Bunun bir diğer anlamı, ortada toplumsal güçlerin dahli olarak da örgütlenmiş bir devlet değil, salt asker ve sivil bürokrasinin örgütlediği bir devlet vardır. Böyle bir devlette liberalizme de, sosyalizasyonlu yapılara da yer olamaz. Dolayısıyla böyle başa böyle tarak hesabı; böyle bir devletin olduğu toplumda da, böyle pejmürde demokrasi olur!
Hani vesayet rejimi deyip duruyoruz ya; onun kaynağı işte bu bürokratik devlettir!
Lafı uzatmadan örneklere geçelim.
Silivri Belediyesi 2011 yılında, “Silivri, Bir Şehir Monografisi” adıyla 3 ciltlik eser yayınladı. Hacimli, büyük boy, kâğıdıyla fotoğraflarıyla özenli bir çalışmanın ürünü olan bu kitapların yayını için Silivri Belediye Başkanı Özcan Işıklara ve yayına katkıda bulunanlara teşekkür ediyorum. Bu konu üzerine görüş ve eleştirilerimi ayrıca yazacağım. Örneklerimi, işte bu yayının 3. cildinde yer alan belgelerden seçtim.
Vereceğim örnekler çok küçük gibi görünebilir ama bunlar, o günkü devleti ve toplumu anlamak için büyük değerler taşımaktadır. O günü anlamak, bugünü anlamaya da ışık tutar!
İşte size 10 puanlık bir test sorusu: 1936 yılında Silivri’nin Kurfallı köyünde Şaban ve Ebuzer tarafından kurulan değirmenin çalışmasına kim izin verir?
A) Kurfallı Köyü Muhtarı,
B) Silivri Belediyesi,
C) Silivri Kaymakamı,
D) İstanbul Valiliği,
E) Hiçbiri.
10 puanlık bir başka soruya geçelim: 1951 yılında Silivri Ortaokulu’nu tamamlama inşaatına ait ihalenin kabul edilmesi hangi makamın onayıyla olur?
A) Silivri Kaymakamlığı,
B) İstanbul İl İdaresi,
C) İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü,
D) Bunların hepsi,
E) Hiçbiri.
Sizi daha fazla yormadan son soruyu soralım: 1966 yılında Silivri Belediyesi’ne devredilen Silivri iskelesi ile Karabiga Belediyesi’nce satın alınan Karabiga iskelesinde alınacak geçiş vergi tarifesini hangi kurum belirler?
A) Silivri ve Karabiga Belediyeleri ortaklaşa,
B) Denizcilik İşletmeleri,
C) İstanbul ve Çanakkale Valilikleri ortaklaşa,
D) Vatandaş kafasına göre belirler,
E) Hiçbiri.
Cevapları şimdilik burada yazmayacağım. Ben de bunları o kitaptan öğrendim. Merak eden, Silivri Belediyesi’ne müracaat etsin, ya da sonraki yazılarımdaki cevabı beklesin.
Seçeneklerden “Hiçbirini” işaretleyenler, lütfen kendilerince doğrusunun ne olacağını da düşünsünler.
Bürokrasi gibi çok sıkıcı bir girizgâhtan sonra, sanıyorum biraz eğlenceli yazı oldu.
Bürokrasi, edebiyata epeyi eğlencelik konu sunar!
Ancak o eğlenceliklerin sonu da, genellikle acıyla biter!
