Asgari Ücretliye Yüksek Emekli Maaşı
Çalışanların önemli düşlerinden biri emeklilikte rahat edebilmek. Bunun yolu da iyi bir emekli aylığı almaktan geçiyor. Asgari ücretlinin daha yüksek maaş alması için, son bir kaç yılda yüksek prim ödemesi yeterli mi? İşte cevabıZaman zaman okurlarımız emekli maaşının yüksek olması için ne yapmaları gerektiğini soruyor. Özellikle asgari ücretten prim ödeyenlerin son bir kaç ay veya bir yılı biraz daha yüksekten ödemelerinin emekli maaşına etkisi olup olmayacağı merak ediliyor.
Emekli maaşının hesaplanmasında aylık ortalama kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımı esas alınmaktadır.
Bu nedenle yüksek emekli maaşında hem ödenen SGK matrahlarının yüksek olması, hem de prim gün sayısının fazlalığı önem taşımaktadır.
Özellikle yüksek ücret almasına rağmen, düşük tutar üzerinden ve hatta çoğu kez asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin emekli maaşları da bu tutara göre hesaplanacağından düşük olacaktır.
Prim matrahının ve gün sayısının emekli maaşına katkısı önemli olup maaş hesaplanırken üç döneme bakılır. Yani emekli maaşı hesaplanmasında üç ayrı dönem vardır;
* Birinci dönem 1990-1999 dönemi
* İkinci dönem 1.1.2000 ile 30.09.2008 dönemi
* Üçüncü dönem 1.10.2008 tarihinden sonraki dönemler olarak belirtilebilir.
Her üç dönemin gerek aylık ortalama kazanç ve gerekse de aylık bağlama oranlarının hesabı farklılık göstermektedir.
Dolayısıyla bugün için geçmiş yıllarda düşük ödenen prim matrahlarının artırılması mümkün olmadığına göre, en azından bundan sonraki yıllarda yüksek prim ödenmesi emekli aylıklarını bir miktar artıracaktır. Son birkaç yılın yüksek ödenmesi emekli aylığını büyük oranda yükseltmez. Hatta SGK prim matrahının 2000 TL'den az olmasının yararı olmayacaktır.
Aylık Bağlama Oranı dönemlere göre değişiyor
Aylık bağlama oranı da emekli maaşının belirlenmesinde önem taşıyan bir konudur. Aylık Bağlama Oranı (ABO) ortalama kazancımızın ne kadarını emekli aylığı olarak alacağımı belirlemektedir.
31.12.1999 yılı öncesi döneme ait aylık bağlama oranı üst gösterge tablosundan aylık alacak olanlar için 5.000 güne göre yüzde 50'den başlayıp, yüzde 60'a kadar gider ve ilk 5.000 güne göre yüzde kaç olacağı tablosundan bulunur. Gösterge tablosundan aylık bağlama oranı ise yüzde 60'tır. İster üst gösterge ister gösterge tablosundan aylık alıyor olsun, şayet kişinin 5.000 günden fazla günü varsa bu kere her 240 gün için yüzde 1 ilave edilir.
01.01.2000-30.09.2008 dönemin;
- İlk 3.600 günün her 360 günü için yüzde 3,5
-3.600 günden sonraki her 360 gün için yüzde 2,
-9.000 günden sonraki her 360 gün için yüzde 1,5.
01.10.2008 sonrası Aylık bağlama oranı;
-Her 360 gün için yüzde 2 hesabıyla bulunur. Özürlülerin 5.400 günden az günü var bu 5.400 günü varmış gibi hesaplanır.
