Serena Williams, LeBron James, Peyton Manning gibi Amerika’ nın en gözde sporcularının, besin değeri düşük yüksek kalorili yiyecek ve içecekleri destekleyerek çocuk sağlığını tehlikeye attıkları ileri sürü
ldü.
Yale Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan araştırma “Pediatrics” isimli tıp dergisine yayınlandı.
Araştırmacılar, Bloomberg Businessweek’s’ in 2010’ da ülkenin sporcularının sponsorluk değerleri ve spordaki şöhretlerine göre yaptığı sıralamadan (“Power 100”) faydalanarak bunların reklâm anlaşmalarını mercek altın aldılar.
Önde gelen 100 sporcunun 513 markayı destekledikleri belirlendi.
Bu markaların yüzde 28’ i spor ürün ve kıyafetleri, yüzde 24’ ü ise yiyecek-içecek kategorisinde yer alıyordu.
Sponsorluğu yapılan 62 yiyecek markasının 49’ u (yüzde 79) kalorisi yüksek fakat besleyici değeri düşük olan hamburger, bisküvi, şekerleme ve kahvaltılık gevrekler üreten firmalardı.
Destek verilen 46 içeceğin yüzde 93’ ü de kalorisinin tamamını şekerden alıyordu.
En çok desteklenen ürünler 39 markayla spor içecekleri, 21 markayla gazlı içecekler ve 16 markayla hazır yiyeceklerdi.
Yiyecek-içecek sponsorluğunda NBA starlarından LeBron James ilk sırada yer alıyordu; Sprite, McDonald’s ve Powerade gibi markaların destekçisiydi.
İkinci sırada Gatorade ve Pepsi markalarının sponsoru olan Peyton Manning, üçüncü sırada ise Kraft Oreo, Gatorade, Nabisco, Got Milk’ i destekleyen Serana Williams vardı.
Sporcular reklâmlardan köşeyi dönüyor
Atletlerin Power 100’ deki sıraları, reklâmların ve gıda sponsorluklarının sayısı, desteklenen yiyecek ve içeceklerin ne kadar şifalı oldukları gibi parametrelerden faydalanılarak 1’den 100’ e puanlama da yapıldı.
1’in en kötü, 100’ ün en iyi oldu bu puanlamada Manning 28.9 puanla ilk, Williams 32.4 puanla ikinci ve James de 42.7 puanla üçüncü sırada yer aldılar.
En az yüksek kalorili ve besin değeri düşük yiyeceklerin sponsoru olan beysbol oyuncusu Ryan Howard 71.3 puan aldı.
Manning’ in, Papa John’s Pizza, Gatorade, Wheaties ve yiyecek satmayan diğer şirketlerden senede 10 milyon $; Kobe Bryant’ın McDonald’s’ dan 12 milyon $ ve LeBron James’ in de Bubblicous Gum’ dan 5 milyon $ aldıkları biliniyor.
Çocuklar reklâm kurbanı
Amerikan Kongresi’ nin isteği üzerine kısa adı IOM olan Tıp Enstitüsü tarafından hazırlanıp yayınlanan ‘Çocuklara ve Gençlere Yiyecek Pazarlaması’ başlıklı rapora göre de, reklâmı gerçekten ayıramayacak kadar küçük olan çocuklar besin değeri düşük ama kalorisi yüksek ‘abur-cuburları’ yemeye teşvik ediliyor.
Rapor, çocukların aldıkları kalorinin en az yüzde 30’ u tatlılar, kola ve gazoz gibi içecekler, tuzlu çerezler ve hazır yiyeceklerden kaynaklandığını söylüyor.
Fazla kilolu çocukların birçoğunun sadece gazlı içecekler sayesinde günde 1.200-2.000 kalori alabilecekleri, bebeklerin bile bu bakımdan tehdit altında oldukları bildiriliyor.
Araştırmalara göre iki yaşındaki bir çocuk çeşitli markalar hakkında fikir sahibi olabilirken 2-6 yaş arası olanlar ise yiyeceklerini-içeceklerini markalara, ambalajlara, logolara göre seçiyorlar.
2 yaşındaki çocukların çoğu süpermarketlerdeki ürünleri tanıyor ve isimlerini söyleyebiliyorlar.
Gelelim neticeye
Reklâmlarda çocukların “idolleri” olan dünyaca tanınan sporcuların rol almaları onların bu yiyecek ve içecekleri tükettikleri ve bu sayede “başarılı” oldukları algısını yaratıyor.
Zaten spordan milyon dolarlar kazanan sporcuların “daha fazla para için” çocukları kendilerinin asla ağızlarına koymadıkları abur-cuburları “tüketmeye” teşvik etmeleri olacak bir şey değil.
Profesyonel sporculara reklâmlarda değil “kamu spotlarında” yer almak yakışır.
Paranın gözü kör olsun!
KAYNAK
http://pediatrics.aappublications.org/content/early/2013/10/02/peds.2013-0093.abstract [1]
http://www.latimes.com/science/sciencenow/la-sn-athlete-food-endorsements-20131004,0,2761765.story [2]